Koła PTTK Politechniki Poznańskiej w Muzeum Komedii i Absurdu w Uradzu

Koło PTTK z Kruszwicy nad jeziorem Drawsko

26 lutego 1296r. książę wielkopolski i król Polski Przemysław II został zamordowany w zasadce urządzonej przez niemieckie rycerstwo w okolicach miejscowości Rogoźno. Za zasługi podczas tego zdarzenia tereny u ujścia Wąsawy do Drawy otrzymała rycerska rodzina von Wedel. Zbudowano wtedy niewielki zamek, a właściwie wieżę obronną a miasto nazwano Felkenburg (sokoli gród). Od tego czasu miasto jest własnością prywatną. 

W 1388r. rycerze z rodziny von Wedel porywają i więzią w złocienieckim zamku rycerza Wilhelma z Gelandrii. W odwecie Krzyżacy napadają na zamek i po kilkudniowym oblężeniu niszą go. 

W wieku XVI Złocieniec przechodzi w ręce rodziny von Borcke. W trakcie Wojny Trzydziestoletniej (1618-1648) następuję liczne zniszczenia i pożary. 

W 1838r. w Złocieńcu zainstalowano pierwszą na Pomorzu maszynę parową w tutejszej przędzalni.

Od 1853r. Złocieniec przestaje być miastem prywatnym.

Warty odwiedzenia w Złocieńcu jest m.in. Park Żubra, w którym zobaczymy aleję grabową z 83 dostojnymi okazami. W parku spotkamy również 450 letnie lipy i 300 letnie dęby, buki i cisy oraz 200 letnie graby

Najmłodsze miasto regionu. Miasto otrzymało prawa miejskie 1 stycznia 2010r. Zbudowane na bazie wsi o charakterze okolnicy. Jest położone na granicy Pojezierza Drawskiego i Równiny Białogardzkiej. 

Pierwsze wzmianki historyczne o Tychowie pochodzą z roku 1250. Było ono własnością rodów rycerskich Kleszczów (w wyniku zniemczenia przemianowani na von Kleist)  i von Versen. Po niewielkich zmianach własnościowych majątek Tychowo utrzymuje się w rękach odłamu jednej z rodzin tj. Kleist-Retzow aż do roku 1945. 

 W czasie II wojny światowej od maja 1944r. w Tychowie funkcjonował obóz jeniecki Stalag Luft IV, w którym więziono ponad 7tys. żołnierzy amerykańskich i ok.860 brytyjskich. 

Niewątpliwą atrakcją Tychowa jest olbrzymi głaz narzutowy znajdujący się na tutejszym cmentarzu. Obwód głazu to 50 m, a jego szacowana masa wynosi ok. 2000 ton.

Wzdłuż drogo Tychowo - Trzebieszyn można podziwiać pomnikową aleję lipową o długości 1,5 km. 

W XIII wieku Barnim I przekazuje ziemię świdwińską zakonowi norbertanów, którzy odsprzedają ją margrabiom brandenburskim. 

Od roku 1319 Świdwin staje się prywatnym miastem rycerskiej rodziny von Wedel. W latach 1384-1455 należy do Zakonu Krzyżaków. 

Graniczne miasto Brandenburgii konkurowało z pomorskim Białogardem. Wciąż dochodziło do sporów. 15 lipca 1469r. odbyła się sławna bitwa pomiędzy mieszkańcami tych miast. Nazywana jest "bitwą o krowę". Właściciel krowy ze Świdwina przekazał ją na zimę mieszkańcowi Białogardu. Gdy ten nie chciał jej oddać rozpoczęły się negocjacje pomiędzy włodarzami miast. Po fiasku rozmów doszło do zbrojnej potyczki, w której zginęło 300 mieszkańców Białogardu. Los krowy nie został opisany w dokumentach historycznych. 

W 1477r. wybudowany zostaje klasztor Zakonu Kartuzów. W 1480 syn wójta Krzysztof von Poentz rusza na wyprawę do Ziemi Świętej. Po szczęśliwym powrocie ufundował Kaplicę Grobu Świętego, w której umieszczono relikwie Krzyża Świętego.

W latach 1540-1808 na Świdwińskim zamku mieściła się siedziba komandorii Zakonu Joanitów. 

Ok. roku 1550 w wyniku zarazy zmarło ponad 30% mieszkańców miasta. W XVII wieku miasto niszczyły liczne pożary oraz anomalie pogodowe. Bardzo silne mrozy oraz wichury znacząco spustoszyły miasto. 

Na pamiątkę "Bitwy o krowę" corocznie odbywają się turniej pomiędzy mieszkańcami Świdwina i Białogardu.

We wczesnym średniowieczu na Wzgórzu Przemysława, zwanym też Wzgórzem Bismaraka funkcjonowało grodzisko obronne obok dwóch podobnych: "Trzesieka" i "Zamek". W celu zabezpieczenia granic przed napaścią ze strony Brandenburgii książę wołogoski Warcisław IV zakłada w 1310 r. miasto Nowy Szczecin. W 1343r. panujący na ziemi szczecineckiej książę Bogusław V zawiera porozumienie z Kazimierzem Wielkim i poślubia jego córkę Elżbietę. Mieszkała ona w Szczecinku, gdzie zbiegając przed zarazą zmarła w tutejszym klasztorze Marientron. Kolejni władcy z rodu Gryfitów (Bogusław VII, Barnim V i Bogusław VIII)  porozumiewali się z Władysławem Jagiełłom w celu zabezpieczenia granic Pomorza przed zakusami Zakonu Krzyżaków. Jednakże to właśnie na szczecineckim zamku odbył się antypolski zjazd w roku 1409, w którym uczestniczyli: Wieli Mistrz Zakonu Krzyżackiego Urlih von Jungingen, Świętobor I Szczeciński i Bogusław VIII Słupski. Pomimo rozmów książęta pomorscy nie opowiedzieli się po stronie krzyżaków w wojnie z Polską. Podobny zjazd odbył się również w roku 1423 gdzie uczestnikami byli: książęta pomorscy )Otton II, Kazimierz V, Warcisław IX, Barnim VI, Bogusław IX), Wielki Mistrz Zakonu Krzyżackiego Paul Belitzer von Russdorf oraz Eryk I - król Dani, Szwecji i Nowrwegii. W okresie Wojny Trzynastoletniej (1454-1466) Szczecinek staje się miejscem zaciętych sporów zbrojnych. W 1461r. król Kazimierz Jagielończyk wykorzystując Tatarów napada na miasto i dotkliwie je niszczy. 

W XVI wieku panuje względny spokój pod rządami księcia Bogusława X. Pod koniec wieku prowadzone są jednak polowania na czarownice (ok. 30 procesów o czary).

W roku 1606 zamek w Szczecinku staje się wdowim wianem żon książąt pomorskich. Podczas Wojny Trzydziestoletniej (1618-1648) Szczecinek był wielokrotnie niszczony podczas przemarszu wojsk. 

W 1640r. książna Jadwiga Brunszwicka (wdowa po księciu Ulryku) zakłada jednio z pierwszych na tych ziemiach gimnazjum. 

Znaczącym dla rozwoju miasta był okres 1780-1784 kiedy to obniżono poziom wód jeziora Wielimie, co umożliwiło rozbudowę miasta na osuszonych terenach. 

W okresie międzywojennym Szczecinek stał się miastem turystycznym. Dzisiejszy Szczecinek to miasto z potencjałem turystycznym, bardzo dobrą infrastrukturą oraz ciekawymi miejscami wartymi odwiedzenia. 

Początki miasta sięgają VI wieku kiedy to nad rzeką Wogrą powstał niewielki gród.  W 1331r. książę pomorski Bogusław IV buduje tutaj niewielki zamek z wieżą nadgraniczną. Warcisław IV przekazuje w XIV wieku miasto rycerskiemu rodowi von Wedel. Ok. roku 1375 Wedlowie odsprzedają gród rodowi Manteuffel. Następuje rozbudowa zamku a w okolicznych wsiach powstają huty szkła. 

W roku 1592 miasto zostaje całkowicie zniszczone przez pożar. Kolejnych zniszczeń dokonują przemieszczające się armie podczas wojny trzydziestoletniej (1618-1648). Po wojnie miasto przechodzi we władanie Brandenburgii. 

Szczególnie ważny dla Połczyna był rok 1688. Wtedy to tutejszy tkacz chory na reumatyzm wykąpał się w nowo odkrytym źródle i ozdrowiał. W ten sposób odkryto lecznicze właściwości tutejszej wody i borowiny. Dzięki doskonałej wodzie znacząco rozwinęło się browarnictwo. 

Już w 1705r. Jakub von Krockov Junior buduje pierwszy dom zdrojowy. Kolejne domy sanatoryjne powstają w latach 1870 - 1908 i funkcjonują do dziś. W roku 1965 odkryto nowe źródła bogate w brom i jod oraz źródła solankowe. Pozwoliło to na rozszerzenie oferty uzdrowiskowej miasta. 

Pierwsze ślady butowania ludzi w rejonie Drawska Pomorskiego sięgają wieków przed naszą erą. Wzmianki historyczne o tych terenach pojawiają się gdy Mieszko I a następnie Bolesław Chrobry przyłączają Pomorze do ziem polskich. Okres ten jednak nie trwa zbyt długo. Pomimo wypraw Bolesława Krzywoustego, który okresowo przywraca te ziemie Polsce już w 1225r. Drawsko Pomorskie staje się własnością Brandenburgii i zostaje wcielone do Nowej Marchii. W 1254r. książę pomorski Warcisław III przekazuje część ziem zakonowi cystersów. W 1368 król Kazimierz Wielki podpisuje kompromisowy układ z margrabią brandenburskim Ottonem III, na mocy którego właścicielem Draska Pomorskiego zostaje szlachecki ród von Wedel. Na przełomie XIII i XIV wieku na prawym brzegu Drawy powstaje tzw. Stare Miasto. W połowie XIV wieku na odrębnych prawach powstaje Nowe Miasto. Grody zostają otoczone murem obronnym. Znaczący rozwój miast przypada na lata 1400 - 1454, kiedy to miastem władają Krzyżacy. Następnie Drawsko Pomorskie przechodzi w ręce Brandenburgii, by w latach 1464 - 1540 stać się prywatną własnością rodu von Polentz. Kolejnym właścicielem, aż do roku 1808 staje się zakon joanitów. 

XVIII wiek to panowanie pruskie. W tym czasie następują liczne najazdy wojsk oraz  kilkukrotne pożary miasta. Pojawiają się jednak znaczący "turyści". W roku 1712 Drawsko Pomorskie odwiedza car Piotr Wielki, a latach 1763 i 1776 król pruski Fryderyk II.

Drawsko Pomorskie podczas II wojny światowej znajdowało się na linii Wału Pomorskiego. Obecnie graniczy z jednym z największych europejskich poligonów. 

Na terenach granicznych Polski, Pomorza i Wielkopolski książę Przemysław II przekazał w roku 1286 tereny dzisiejszej ziemi czaplineckiej Zakonowi Templariuszy. Zbudowali oni obok osady rybackiej "Świątynny Gród", czyli Tempelburg. W 1345r. dobra Tempelariuszy, a więc i drewniany zamek w Czaplinku, zostają przekazane Zakonowi Joanitów. Dziesięć lat później książę szczeciński zdobywa gród i całkowicie go niszczy. Joanici szybko odbudowali gród na przesmyku pomiędzy jeziorami Drawsko i Żerdno. Przystąpili też do budowy zamku Drahim. W 1368r. Kazimierz Wielki odkupił Czaplinek od Joanitów. Już dwa lata później, po śmierci króla, rozpętała się wojna o te ziemie pomiędzy Joanitami a Pomorzanami. Gdy Joanici zaczęli układać się z Brandenburgią i Krzyżakami w 1407r. król Władysław Jagiełło zdobywa całą ziemię czaplinecką wraz z zamkiem i ustanawia starostwo drahimskie. Sam Czaplinek przez cały ten okres pełni funkcję służebną wobec drahimskiego zamku. Starostwo funkcjonuje aż do potopu szwedzkiego. W roku 1657r. król Jan Kazimierz oddaje w zastaw elektorowi brandenburskiemu ziemie starostwa drahimskiego. Od drugiej połowy XVIII wieku Drahim traci na znaczeniu na rzecz Czaplinka, a sam zamek popada w ruinę. 

Dziś Czaplinek to pięknie położone turystyczne miasto Pojezierza Drawskiego. Dobra infrastruktura turystyczna, ciekawe przyrodniczo i historycznie miejsca skłaniają do odwiedzenia tych okolic.

Pośród jezior, bagien i wrzosowisk miejsce określane w średniowieczu jako Terra Deserta (ziemia opuszczona) pojawia się historii w roku 1587 kiedy to powstaje niewielka osada Gross Born. Kilkadziesiąt lat później obok istnieje już osada rybacka Linde (Lipa). Dopiero w październiku 1933r. zapada decyzja o budowie garnizonu wraz z poligonem. Od 1936r. przybywają tu żołnierze Wermachtu. W sierpniu 1938r. pod osobistym nadzorem Adolfa Hitlera odbywają się wielkie manewry. Poligon Gross Born jest już nie tylko poligonem ćwiczebnym ale również miejscem koncentracji wojsk przed napaścią na Polskę. 3.09.1939r. Hitler ponownie odwiedza Gross Born., którego przyjmuje generał Guderian odpowiedzialny za XIX korpus pancerny uderzający na Polskę. Od września 1939r. powstają dwa obozy jenieckie (w południowej części poligonu). W obozach przetrzymywania są oficerowie francuscy, polscy. angielscy i rosyjscy. Wśród jeńców był także znany pisarz i poeta Leon Kruczkowski. W październiku 1944r. do Gross Born zostają przywiezieni aresztowani żołnierze Powstania Warszawskiego. W zbiorowych mogiłach na terenie dawnego obozu pochowano kilkanaście tysięcy jeńców. 

Po zakończeniu II wojny światowej w Polsce stacjonowała Północna Grupa Wojsk Radzieckich składająca się z dywizji północnej i południowej. Dywizja południowa wraz z dowództwem stacjonowała w Legnicy , zaś centrum dywizji północnej to właśnie Borne Sulinowo. Było to największe zgrupowanie wojsk radzieckich w Polsce. Liczebność jednostki dochodziła okresowo do 20 tys. żołnierzy. 2 października 1992r. odjechał ostatni pociąg z żołnierzami armii radzickiej.

Dziś Borne Sulinowo to malownicze miasto z dobrą infrastrukturą turystyczną położone pośród jezior, lasów, bagien i wrzosowisk. 

W 1107r. Bolesław III Krzywousty podbija ziemie bobolicką podczas kampanii pomorskiej. Po roku 1320 biskup kamieński kupuje miasto od szlacheckiego rodu Wedlów. Nad niewielką rzeką Chocielą (dopływ Radwi) rozpoczyna się rozwój miasta. W 1340r. Bobolice otrzymują prawa miejskie. 1370r to czas gdy miast zostaje oddane pod zastaw Zakonowi Krzyżackiemu. Późniejszego wykupienia dokonuje książę pomorski Bogusław VIII. Od 1418r., po śmierci księcia Bobolice ponownie znalazły się we władaniu biskupów kamieńskich. Później wielokrotnie były sprzedawane przez pomorskie rody. W XVII i XVIII wieku osiedlają się w Bobolicach czescy protestanci i francuscy hugenoci, co przyczynia się do znacznego rozwoju miasta. 

W 1938r podczas "nocy kryształowej" zniszczono synagogę.

W 1945 r. podczas działań wojennych zniszczeniu uległo ponad 75% budynków. 

W dolinie rzeki Białej, na przesmyku jezior Bielsko i Ławiczka w XIII wieku gdański książę Mściwoj ufundował parafię. Jednak dopiero w roku 1382 Wielki Mistrz Zakonu Krzyżackiego buduje tu zamek i następuje rozwój miasta. Znaczna część zabudowań zostaje zniszczona podczas wielkiego pożaru w roku 1403. W tym czasie miasto funkcjonuje jako Baldenburg.

Na mocy II pokoju toruńskiego miasto zastaje w granicach Prus Królewskich podległych Królestwu Polskiemu. Następuje zmiana nazwy na Białobork. 

Podczas II wojny światowej przebieg tu lina Wału Pomorskiego. W wyniku działań wojennych 80% zabudowań w mieście zostaje całkowicie zniszczonych.

W 1947r. w ramach Akcji Wisła do Białego Boru zostaje przesiedlona znaczna grupa ludności ukraińskiej. Ta zorganizowana grupa tworzy tu od wielu lat społeczność mniejszości ukraińskiej w Polsce.

Jest tu szkoła ukraińska, piękna cerkiew grekokatolicka, odbywają się liczne imprezy kulturalne. 

U ujścia Leśnicy do Parsęty już w VIII wieku istniało grodzisko. Gall Anonim opisując wyprawy Bolesława Krzywoustego na Pomrze z lat 1102 i 1107 opisuje miasto zwane "Białym" jako centralny ośrodek pomorski. Szybki rozwój miasta następuje w latach 1315-1321, za sprawą rezydującego w Białogardzie księcia pomorskiego Warcisława IV. Miasto zostaje otoczone potężnym murem obronnym i od 1386r. staje się członkiem Hanzy. Mieszkańcy Białogardu jako miasta granicznego często popadali w konflikty z sąsiadami. Jednym z najciekawszych była "Bitwa o krowę" stoczona z mieszkańcami Świdwina. Na wzór tych wydarzeń corocznie odbywają się turnieje rekreacyjno-sportowe pomiędzy tymi miastami.

Najciekawszymi obiektami są:

XIV wieczny kościół pw. Narodzenie Najświętszej Marii Panny na kamiennym fundamencie murowany z cegły w układzie wendyjskim.

Brama Wysoka (Połczyńska) z XIVw.       

Kamienica kupiecka z 1827r. (budynek Starego Ratusza)                 

Barwice to jedno z najstarszych miast na Pomorzu Zachodnim. Początkowo istniały dwa grody w odległości ok. 1km. Już w roku 1286 w akcie nadania zakonowi Templariuszy ziemi czaplineckiej przez księcia wielkopolskiego Przemysława II wymieniony jest szlak drożny "z miasta Barwitz do terytorium, które zwie się Kraina". Miast przybierało różne nazwy. Z Barwitz zostało przemianowane na niemieckie Barwalde (niedźwiedzi las), by po II wojnie światowej przyjąć nazwę Barwice. W 1398r. Barwice funkcjonują jako siedziba dwóch rodów niemieckich - Podewilsów i Hechthausenów. W XVI w wieku miasto przechodzi pod władanie Glasenappów, Woldów i Zastrowów. Obecnie to niewielka miejscowość nad Gęsią (dopływ Parsęty) na skrzyżowanie dróg Szczecinek-Połczyn Zdrój i Czaplinek - Bobolice. 

W regionie można zobaczyć opuszczone pałace i dworki (Parchlino, Białowąs) ale także zagospodarowane obiekty np. Dwór Pomorski w Luboradzy (obiekt turystyczny) czy dworek w Uradzu (własność prywatna).

Na ternie gminy, w odległości ok. 10 km od Barwic wytyczona został jedna z najciekawszych ścieżek przyrodniczych w Drawskim Parku Krajobrazowym. Jest to "Przełom Rzeki Dębnicy" i przebiega przez teren rezerwatu o tej samej nazwie. 

ZŁOCIENIEC

TYCHOWO

ŚWIDWIN

SZCZECINEK

POŁCZYN ZDRÓJ

DRAWSKO POMORSKIE

BORNE SULINOWO

CZAPLINEK

BOBOLICE

BIAŁY BÓR

BIAŁOGARD

BARWICE

M I A S T A 

 R E G I O N U

Przewodnicy zapraszają

Pojezierze Drawskie 

i okolice

Matki z dziećmi uciekające przed wojną w Ukrainie w Pałacu Siemczyno

Zapraszamy do pięknej krainy 647 jezior. To część Pojezierza Zachodniopomorskiego, a dokładnie Pojezierze Drawskie i Pojezierze Szczecineckie. 

Powolne wycofywanie się lądolodu skandynawskiego w fazie pomorskiej zlodowacenia bałtyckiego spowodowało utworzenie przepięknych krajobrazów morenowych z licznymi jeziorami. Duża lesistość obszaru jak również ograniczona działalność człowieka m.in. poprzez różnorodne formy ochrony przyrody przyczyniają się do atrakcyjności turystycznej Pojezierza Drawskiego i Szczecineckiego. 

Pierwsi podróżnicy dotarli tu ok. 10 tys. lat temu zapewne w pogoni za zwierzyną.

W okresie neolitu (4200-1700 p.n.e.) ludzie pozostawiali już po sobie wyraźne ślady np. kamienny toporek znaleziony w okolicach Czaplinka.

W epoce brązu 1700 - 650 p.n.e.) pobyty były już nieco dłuższe o czym świadczą brązowy toporek ze Starego Drawska i naszyjnik z Siemczyna.

W epoce żelaza (od 650 p.n.e.) widoczne są już wyraźne ślady stałego osadnictwa. Liczne wały obronne z fosami, nasypy nad brzegami jezior i wiele innych.

Przez setki lat ścierały się na Pojezierzach interesy Polski, Państwa Zakonnego, Brandemburgii, Meklenburgii, Danii, Szwecji oraz Cesarstwa Niemieckiego.

W przeszłości zdarzały się też pobyty nieproszonych gości np. Wikingów, wojsk napoleońskich czy armii sowieckiej.

Spotkania z przyrodą i historią Pojezierza Drawskiego i Szczecineckiego możliwe są obecnie na licznych szlakach turystycznych, ścieżkach przyrodniczych, w obiektach muzealnych i sakralnych. 

Najciekawsze podróże po Pojezierzu Drawskim i Pojezierzu Szczecineckim zapewniają licencjonowani przewodnicy PTTK.